BLOG
Spar Wespelaar
“Groot, maar met de waarden van een buurtwinkel”
We zijn de dag na Rock Werchter. De bordjes richting festivalterrein hangen er nog, maar in Wespelaar is het rustig. De grote uittocht hebben we daarnet gekruist op de snelweg. Op een boogscheut van het station is de Spar het centrum van de Haachtse deelgemeente. Arthur en Ingrid hebben er één van de drukste weken van het jaar opzitten.
“We liggen op amper twee kilometer van het festivalterrein. Na Kerstmis en Nieuwjaar is dat voor ons de beste week. Zeker als het schitterend weer is, zoals tijdens deze editie. Daar waar Werchter vroeger vooral synoniem was met heel veel drank verkopen, gaat nu meer eten over de toonbank. En we onthouden dat we volgend jaar oordopjes moeten voorzien, want die vragen ze dus ook.” Aan het woord is Ingrid De Koster. Samen met echtgenoot Arthur De Greef runt ze Spar Wespelaar.
Arthur: “Wij zijn kinderen van zelfstandigen. Allebei. In de winkel hangen foto’s van onze ouders en grootouders die dat illustreren. En als je erin geboren bent, dan zit het niet alleen in je bloed maar ook in je genen. We zijn in 1993 begonnen. Met veel goesting en weinig geld. Nu kan dat trouwens niet meer, maar goed … je begint daaraan en je werkt van ’s ochtends tot ’s avonds. En je valt, om dan weer op te staan en nog eens te vallen. Toeval bestaat niet. Kansen en keuzes, die wel. Er doen zich kansen voor en je kiest zelf of je ze neemt of niet. Onderweg leer je bij en zolang je uiteindelijk weer recht krabbelt … Ons eerste winkeltje was even groot als dit bureau en we vonden dat destijds al groot.”
Ingrid zet het gesprek verder terwijl Arthur informeert of een weerspannige printer het weer ziet zitten om zijn job te doen. “In 1996 zijn we verhuisd naar Machelen. De toenmalige eigenaar was er met de noorderzon vertrokken. Aanvankelijk was het daar een klein beekje. Daarna een snelstromend riviertje. En op een bepaald moment zagen we de oevers niet meer en werd het echt een rollercoaster. Op vijf jaar hadden we de omzet verdubbeld, tot in juni 2001 door kortsluiting alles in vlammen opging.” Ingrid wijst naar een kast tegen de muur. “Alleen die fles Martini is uit de brand gekomen. Al de rest was weg. Maar zoals gezegd: kansen dienen zich aan. Drie weken na de brand belde de eigenaar van de winkel in Wespelaar met de vraag of we geen interesse hadden om de zaak over te nemen. Dat was zeer snel, inderdaad, maar we waren het vlug eens dat we professioneel iets nieuws nodig hadden. Arthur kende de winkel en de eigenaar en in een halve dag was het geklonken. “Proficiat, jullie hebben een goede winkel op het oog, maar je hebt geen geld”, zei onze boekhouder.”
“Och, wij zijn simpele mensen. De Nicole en Hugo van de retail. We gaan al veel te lang mee en zijn onverwoestbaar.”
Ingrid en Arthur laten zich duidelijk niet snel uit hun lood slaan. Na 28 jaar huwelijk vullen ze elkaar perfect aan en tijdens het gesprek wordt duidelijk dat ze zich hier in hun element voelen. “Hij heeft destijds beloofd dat hij me elke dag minstens één keer zou doen lachen en zijn succesratio moet zowat 99,9% bedragen”, lacht ze. “Ik heb geld.” Het was het eureka-moment van Arthur, enkele dagen later. “We waren amper uit bed toen hij het zei. Op 1 oktober 2001 zijn we hier herbegonnen, nadat we onze privéwoning verkochten. De zaak was een beetje opgeleefd op dat moment. De vorige eigenaar had de laatste jaren weinig geïnvesteerd. Dat was voor de overnameprijs een voordeel en we slaagden er met kleine ingrepen toch in de omzet geleidelijk aan omhoog te krijgen. Nieuwe winkelkarren, een nieuwe koeling bij gelegenheid, een ingreep in het assortiment … In 2005 hebben we binnen de bestaande winkel een eerste remodeling doorgevoerd.”
Een van de twee dochters van Arthur en Ingrid stapt het bureau binnen, medewerkers lopen af en aan en de hond maakt even duidelijk dat het eten voor die middag nog niet in het bord op de grond geraakt is. ‘Gezellige drukte’ omschrijft het nog het best. Ingrid gaat onverstoorbaar verder. “Uiteindelijk konden we het gebouw kopen, twee jaar later ook een stuk ernaast en zo hebben we in 2014 het huidige concept kunnen bouwen. Er is een stuk bijgekomen vooraan, een stuk achteraan, de winkel is compleet vernieuwd, klanten beschikken over veel overdekte parking, het personeel kan ondergronds de wagen kwijt …” Het resultaat is een winkelruimte van 1300 m², met duidelijke knipogen naar het verleden in de oude foto’s aan de muur. Aan de originele dakkoepels is de conservenfabriek die er ooit stond nog te herkennen, maar Spar Wespelaar is een hypermoderne supermarkt met een eigen bankautomaat, een broodafdeling met bakkerij-eiland en een Eco-wall waar klanten batterijen, spaarlampen en gebruikt frituurvet kwijt kunnen. Arthur klikt op de computer een nieuwsbericht tevoorschijn. “Kijk, een collega installeert zoiets als eerste in Limburg. De mijne staat hier al vier jaar, hé. Ik denk dat we in de branche bekend staan als innovators. We durven weleens iets uitproberen. Je moet altijd alert blijven, mag nooit op je lauweren rusten. De concurrentie is groot.”
“We hebben hier een ziekteverzuim van minder dan 1% en quasi geen verloop. Dat wil iets zeggen, toch?”
Voor de West-Vlaming aan tafel doet Ingrid in vier zinnen de lokale marktsituatie uit de doeken. “In vogelvlucht hebben we achttien collega’s binnen een cirkel van 6 kilometer zitten. Dit is een welvarende streek, waar veel volk van de universiteit van Leuven blijft hangen na de studies. Hoogopgeleide mensen met een mooie job, dat betekent natuurlijk ook een hoog bestedingsbudget, en alle winkelketens weten dat. De markt is groot, maar hoe meer eters, hoe kleiner de stukjes taart worden natuurlijk.” Arthur geeft een extra inzicht in de wereld van de retail, die de voorbije decennia aanzienlijk geëvolueerd is. “Zelf zijn we vooral in het weekend nog in de winkel te vinden, maar winkel houden en tegelijk aansturen is bijna onhoudbaar geworden. Ik zie het zo: het is een vliegtuig. Wij zitten in de cockpit en bewaken de wijzertjes. Proberen te anticiperen. Vroeger was dat combineerbaar met echt in de winkel staan, maar het vliegtuigje was toen heel wat kleiner natuurlijk. Het is ook een beetje eigen aan de leeftijd dat we – wellicht meer dan vroeger – een goede balans zoeken en dat er wat ruimte mag komen voor de goede dingen.” Ingrid: “Plus, we kunnen op een goede groep medewerkers rekenen. We hebben hier een ziekteverzuim van minder dan 1% en quasi geen verloop. Dat wil iets zeggen, toch?” Arthur: “Vorige vrijdag, toen de Rode Duivels tegen Brazilië speelden om 20.00 u., heb ik de sluiting overgenomen zodat de medewerkster die dat eigenlijk op het programma had staan, kon gaan kijken. Zonder veel te zeggen vooraf. Het is een vorm van waardering. Net zoals iedereen die hier dertig jaar werkt een cadeau krijgt.”
Onderscheidende factoren
“Het is een constante opgave om ons te onderscheiden van de rest. We houden van sleutelwoorden en in 2014 was ‘comfort’ het begrip waarrond alles draaide. Comfort voor klanten, voor personeel, voor onszelf ook … Dat vertaalt zich in brede gangen, parking, ruime openingsuren, een loskade voor de leveranciers die een eigen koffiemachine hebben, de personeelsparking onder de grond, de ruimte voor de medewerkers, de snelheid aan de kassa, ons eigen bureau dat er iets anders uitziet dan een doorsnee bureau … En natuurlijk moet wat je verkoopt in orde zijn. De winkel is opgesplitst in een grote versmarkt en een supermarkt. Ook dat is een onderscheidende factor. Onze bakkerij, de eigen pensen die we maken, de gehaktballen van de chef. Allemaal kwaliteit. We zijn een grote supermarkt geworden, zonder de waarden en kwaliteit van de traditionele buurtwinkel uit het oog te verliezen.” Arthur vult zijn echtgenote aan: “We zijn onderscheidend innoverend, denk ik. Comfort, versheid, maar ook gewoon nieuwe dingen. Ik ben nu bezig met transparante etiketten. Die leverancier feliciteert me omdat ik de eerste ben. Ik denk dat de collega’s vaak afwachten hoe het hier loopt. ’t Is weer den Tuur. Als het in Wespelaar draait, dan willen we het ook. Zoiets.”
Ingrid: “Net iets anders dan de rest durven zijn, daar gaat het over. We hebben als vraag ooit de slimste mens gehaald, toen het woord zigeuner niet meer gebruikt mocht worden vanwege de negatieve betekenis. Arthur herbenoemde de zigeunersalami dus naar woonwagenbewonersalami. Met een streep humor maak je ook het verschil. De krabsalade met surimi kreeg het opschrift ‘ceci n’est pas une krabsalade’. Arthur: “Zelfs de controleur vond het goed gevonden. Pas op, niet iedereen weet dat te waarderen natuurlijk. Dat kan niet in het leven. Anderzijds, onverschilligheid is nog erger.” Arthur haalt de schouders op. “Och, wij zijn simpele mensen. De Nicole en Hugo van de retail. We gaan al veel te lang mee en zijn onverwoestbaar.”
Of ze nog even willen poseren voor een foto bij de fruitsappen van Verhofstede? “Tuurlijk, geen probleem. Heb je de foto in de gang gezien? Vooral Ingrid is heel fotogeniek.”
Verhofstede Fruitsappen blijkt over een groot stuk van het rek te beschikken, net daar waar versmarkt en supermarkt in elkaar overgaan. Het is passend voor een natuurlijk product dat zowel vers als te bewaren is. “An is hier ooit zelf komen prospecteren, herinner ik mij. Wij moeten een van de eerste Spar-winkels geweest zijn waarmee ze samenwerkte. Ik kan er geen jaartal opplakken, maar ik schat een tiental? Ingrid?” “Ik zou het moeten nakijken, maar Verhofstede Fruitsappen gaat wel al even mee, ja. Van in de vorige winkel al.” Volgens An Verhofstede zelf zou het al zowat vijftien jaar geleden kunnen zijn dat de eerste flessen fruitsap in de winkel van Arthur en Ingrid terechtkwam. Eén variant die er tussenuit springt, is er niet voor het echtpaar: “Wij hebben geen favoriete smaak, nee. Laat ons het erop houden dat ze allemaal even lekker zijn.”